Heel lang heb jij als ouder de richting bepaald. Je koos een school, bepaalde de vrijtijdsactiviteiten, hielp bij het huiswerk, ... Nu is je kind een student en neemt hij het zelf over. Maar kiezen is niet gemakkelijk, er rijzen al eens twijfels bij jonge studenten. 'Waarom studeer ik dit eigenlijk?' 'Kan ik dit wel aan?' 'Wat is het nu van dit vak?'
'Volwassenen maken heel vaak te fout kinderen en jongeren ongemotiveerd te noemen omdat ze niet bezig zijn met wat wij willen. Terwijl het moet gaan over wat zij belangrijk achten, wat zij belangrijk genoeg vinden om goesting te krijgen en ervoor te gaan.'*
De lat juist hoog genoeg leggen
Studeren mag als een uitdaging ervaren worden. Een gezonde dosis stress is nodig om te presteren. Te hoog gespannen verwachtingen kunnen een student faalangst bezorgen en bang maken dat hij zijn ouders zal teleurstellen.
- Wees je bewust van de verwachtingen die jij hebt voor je kind en de druk die je daarmee onbewust legt. Let niet te veel nadruk op hoge punten. het belang van het diploma of de discipline. Beloof ook geen cadeautjes. Dat legt enorme druk op de schouders van je student. Vertel hem niet dat hij het wel zal kunnen als dat misschien niet het geval is.
- Focus op de inzet van je student, niet op zijn resultaten. Een slecht examen is sneu, maar je student zal zich gestimuleerd voelen als hij bevestigd wordt in de moeite die hij gedaan heeft. 'Sterk dat je zo doorzet.' Uit een slecht resultaat kan je student veel leren en sterker worden.
Laat los hoe het zou moeten zijn, kijk naar hoe het is
Als opvoeder ben je geneigd om als gids op te treden en je kind te tonen waar het moet zijn en hoe het daar moet geraken. Laat dat beeld los. Ouders ondersteunen: dragen de last, waarschuwen waar nodig en beschermen. De weg of de bestemming wordt bepaald door je kind zelf.
Niet forceren, maar stimuleren
'Je houdt het goed vol, je bent echt heel toegewijd aan het studeren.'
Supporters staan aan de zijlijn. Ze roepen en zingen hun team naar de overwinning, maar kunnen niet zelf de goal maken.
- Aanmoedigen: 'Je zit niet voor niets in het laatste jaar!'
- Bevestiging geven: erken je student, laat hem weten dat hij goed is zoals hij is.
- Complimentjes geven vleugels aan je student. Als je een compliment geeft, doe je moeite om het positieve te zien en te benoemen. Dat geeft jou ook een goed gevoel. Als je regelmatig complimenten krijgt, aanvaard je ook gemakkelijker feedback.
- Motiveer met kleine attenties, bijvoorbeeld: met een succes-vlagje in zijn vieruurtje of een aanmoediging in zijn pennenzak.
- Inspireer je student met gesprekken over hoe jij studeerde of wat jij van zijn studie weet.
- Beloon het harde werk van je student met extra aandacht, tijd en bevestiging.
- Hang geen beloning vast aan goede resultaten. Je wil dat je student zijn best doet, ongeacht het resultaat. Beloon liever de inzet of vooruitgang van je student, bijvoorbeeld: met kleine beloningen na een dag hard studeren of een zwaar examen.
Vermijd clichés
'Dat komt wel goed, je zal wel zien. Het is vorige keer toch ook gelukt? Jij panikeert te snel.'
Een student die het niet ziet zitten, heeft vooral nood aan begrip en niet meteen aan oplossingen of aanmoediging. Ook al lijkt die stress irrationeel voor jou als ouder, toch is die heel echt voor je student. Luisteren en gevoelens erkennen geeft heel veel steun.
Falen is ok
Als alles altijd goed gaat, leer je niet omgaan met moeilijke momenten. Geef je student de kans om te mislukken en daar sterker van te worden. Help mislukkingen te relativeren en te zoeken naar wat je student daaruit kan leren.
Motiveer om te blijven leren
Niets werkt meer demotiverend dan niet leren. Blijven studeren, doelen halen, je planning volgen, zelftests doen, ... versterkt je zelfbeeld en geeft motivatie om verder te doen. De beste truc om gemotiveerd te blijven, is te blijven studeren. Geef je student tijd voor dipjes en ontspanning, maar blijf daar niet te lang in hangen.
Meer vragen?
Met vragen over opvoeding kan je het hele jaar door terecht bij de opvoedingslijn.
* Swinnen, 2015
